​

Beeld op Hendrik Verhees

 

Locatie                      

Hendrik Verheeslaan / Beneluxlaan, Boxtel

 

Kunstenaar                

Marten Groen (Boxtel 1951)

 

Jaar                            

2013

 

Materiaal                   

Beeld: cortenstaal, roestvrijstaal

 

Techniek                    

constructie

 

Instrument

Door zijn formaat en heldere omtrek tekent dit beeld zich monumentaal af tegen zijn omgeving. Het beeld bevindt zich op de grasstrook bij de kruising Beneluxlaan met de Hendrik Verheeslaan. Het is opgebouwd uit grote, gebogen en kleine, rechthoekige platen roestbruin cortenstaal. Hoewel het beeld in hoge mate geabstraheerd is, herken je een gestalte. Licht gebogen tuurt hij door een vizier, dat is bevestigd op de wielvormige schijf op een paal voor hem. Het oogt als een technisch instrument. Waar zou hij zijn blik op richten?

 

Hollandse cirkel

Dit wiel is een Hollandse cirkel, een landmeetkundig instrument uit de zeventiende eeuw, dat werd gebruikt voor het meten van hoeken. De figuur verbeeldt Hendrik Verhees (1744-1814), een landmeter uit Boxtel. Hij heeft een belangrijk ontwerp van zichzelf in het vizier: het protestantse kerkje aan de Clarissenstraat.

Hendrik Verhees (1744-1813) was niet zomaar een landmeter. Hij was een markante verschijning in de Boxtelse geschiedenis, en van vele markten thuis, een zogenoemde homo universalis. Zo was hij niet alleen landmeter en cartograaf, maar ook architect, aannemer, waterstaatkundige en bestuurder op plaatselijk, regionaal en landelijk niveau. Verhees was een zoon van het vooruitgangsdenken van de verlichting, de bakermat van het modernisme. Als patriot koesterde hij revolutionaire denkbeelden en als lid van de Staten-Generaal probeerde hij deze ideeën tot op nationaal niveau door te voeren.

2013 is het tweehonderdste sterfjaar van Hendrik Verhees. Tien jaar geleden is de Stichting Cultuurgeschiedenis Boxtel Meierij ‘Hendrik Verhees’ opgericht. De afgelopen tien jaar is de stichting zeer actief geweest om Hendrik Verhees weer op de kaart te zetten. Het kunstwerk ‘De Maat der Dingen’ (nr. 62) is een van de vele resultaten. 2013 is uitgeroepen tot ‘Hendrik Verheesjaar’ en daaraan danken we, onder meer, dit monument  van Hendrik Verhees.

 

Precisie

Zoals met behulp van de Hollandse cirkel van Verhees hoeken met grote precisie gemeten kunnen worden, zo berekent Groen nauwgezet zijn kunstwerken. Alles moet kloppen. Dit beeld is geconstrueerd in samenwerking met de firma Sanders Machinebouw BV te Liempde. Voor Marten Groen is dit zijn tweede beeld in de openbare buitenruimte in Boxtel. Het kunstwerk ‘Barbus Barbus’ (nr. 67) is ook van zijn hand.